ویژگیهای متن ترجمه
متن ترجمه دارای ویژگیهای مختلفی است که هر یک از آنها از جنبهای خاص، ترجمه را توصیف میکند و کیفیت و میزان قابل اطمینان بودن آن را میسنجد. تمام این ویژگیها به ندرت در کنار هم در یک متن ترجمه شده جمع میشوند، با توجه به نوع و موضوع متن اصلی و مخاطبی که از ترجمهی آن متن استفاده میکند یا هدفی که ترجمه دنبال میکند، چند مورد از این ویژگیها میتوانند در یک متن جمع شوند.
ویژگیهای متن ترجمه در ادامه ارائه شده است:
- تحتاللفظی بودن
ترجمه، کلمه به کلمه متن اصلی را دنبال میکند، یا تا آنجا که ممکن است به این حالتِ ایدهال نزدیک است. ساختار جملهشناسیِ (نحوهی نگارش عبارتها و کلمات) متن مرجع کاملاً در ترجمه آشکار است.
- گرایش به اصطلاحات خارجی
ترجمه نسبتاً روان است اما اندکی بیگانه حس میشود. یک فرد با خواندن آن میتواند بفهمد، این یک ترجمه است نه متن اصلی.
- روان بودن
ترجمه برای مخاطب در زبان هدف آنقدر قابل فهم و خواناست که مانند یک متن اصلی در زبان هدف به نظر میرسد. خواننده هیچگاه هنگام خواندن چنین ترجمهای به مشکل برنمیخورد و گویی اصلاً قابل تشخیص نیست که این در واقع یک ترجمه است.
- خلاصه
ترجمه، نکات اصلی یا ”اصل کلام “ متن اصلی را پوشش میدهد.
- توضیح و تفسیر
ترجمه، با جستجوی دقیقِ معانی ضمنی که در متن اصلی یا ناگفته مانده یا بخشی از آن عنوان شده است، پیچیدگیهای پنهان در متن اصلی را باز کرده و روشن میسازد.
- خلاصه بودن – دارای توضیح و تفسیر بودن (ترکیبی از دو مورد اخیر)
ترجمه، برخی ار قسمتهای متن را خلاصه میکند در حالی که در مورد بخشهای دیگر به طور دقیق توضیح میدهد. بخشهایی از متن اصلی که بیشتر به مخاطب مربوط میشود، به صورت مبسوط توضیح داده میشود، بخشهایی از متن که اهمیت کمتری دارد خلاصهسازی میشود.
- برداشت و اقتباس
ترجمه، متن اصلی را به گونهای بازآفرینی میکند که بر شنونده تأثیر مطلوبی داشته باشد، این بازآفرینی اساساً با متن اصلی متفاوت است، مانند وقتی که یک متن مربوط به بزرگسالان برای کودکان به کار رود، یا یک متن مکتوب برای تلویزیون به کار گرفته شود، یا یک کمپین تبلیغاتی که برای محصولی با یک ویژگی خاص طراحی شده است، تصاویر کاملاً متفاوتی از آن ویژگی در زبان مبدأ و مقصد به کار میگیرد.
- رمزنگاری
ترجمه، متن اصلی را بازآفرینی میکند تا اینکه معنا یا پیام آن را از یک گروه پنهان کند، و در عین حال آن را برای گروه دیگری که کد (رمز) را در اختیار دارد قابل فهم سازد.